De rechtbank heeft op 11 juli 2024 bepaald dat de eisen van Waterschap Limburg met betrekking tot de lozing van koelwaterchemicaliën voor bedrijven op het Chemelot-industriepark onuitvoerbaar zijn. De zaak, aangespannen door de bedrijven, ging over een vergunningsvoorschrift dat het waterschap had opgelegd voor het afval- en koelwater dat de fabrieken aanbieden aan de Integrale Afvalwater Zuiveringsinstallatie (IAZI) op Chemelot. Antoine van Hoorn, voorzitter van de Expertgroep Koelwater van Water Alliance, ondersteunt deze uitspraak. Het is simpelweg technisch niet mogelijk zonder koelwaterchemicaliën koelwaterinstallaties in bedrijf te houden. Hij benadrukt het belang van verder onderzoek naar chemie-arme koelwaterbehandelingen de komende jaren.
Rechtbank oordeelt dat het onuitvoerbare eisen zijn
De rechtbank oordeelde dat de eisen van Waterschap Limburg aan de lozing van koelwaterchemicaliën door bedrijven op Chemelot onuitvoerbaar zijn. De zaak draaide om een vergunningsvoorschrift voor het afvalwater dat de fabrieken aanbieden aan de Integrale Afvalwater Zuiveringsinstallatie (IAZI) op Chemelot.
Is chemievrije waterbehandeling een utopie?
Waterschap Limburg streeft naar een volledige eliminatie van chemicaliën in koelwaterinstallaties vanaf 1 januari 2026. Deze chemicaliën zijn essentieel om corrosie, biologische groei en aanslag in koelwaterinstallaties te voorkomen. Bedrijven op Chemelot betogen echter dat de huidige technologie nog niet klaar is om zonder deze chemische stoffen koelwater te behandelen. Ze vrezen dat het volledig stoppen met chemicaliën zal leiden tot grote risico’s voor de betrouwbaarheid van de koelinstallaties.
Niet uitvoerbaar, nauwelijks winst
De rechtbank oordeelde dat het voorschrift om koelwaterinstallaties chemievrij te maken tegen 2026 te ver gaat. In het vonnis is te lezen dat de rechtbank stelt dat “niet voldoende duidelijk is hoe op dat moment kan worden voorkomen dat bepaalde chemicaliën nog in het procesafvalwater voorkomen”. Daarnaast zou de milieuwinst minimaal zijn. Wel blijft de verplichting bestaan om onderzoek te doen naar manieren om het gebruik van koelwaterchemicaliën te verminderen.
Reactie van VEMW en Expertgroep Koelwater voorzitter Antoine van Hoorn
VEMW, de belangenorganisatie voor energie, water en milieu, is blij met de uitspraak. Het verbieden van alle chemicaliën binnen anderhalf jaar wordt als onrealistisch beschouwd. Volgens Antoine van Hoorn, voorzitter van de Expertgroep Koelwater van Water Alliance, moet onderzoek naar alternatieven doorgaan. Hij stelt dat nieuwe methoden om koelwatersystemen te beschermen tegen corrosie en vervuiling zich ongetwijfeld zullen aandienen, maar helemaal zonder chemicaliën gaat simpelweg nog niet.
Samenwerking voor chemie-arm koelwater
De Expertgroep Koelwater van Water Alliance heeft, in samenspraak met Rijkswaterstaat, het uitgangspunt van chemievrije naar chemie-arme koelwaterbehandeling omgebogen. Dit betekent dat zo min mogelijk chemicaliën gebruikt zullen worden, aangepast aan de specifieke behoeften van elke koelwaterinstallatie.
Een eerste inventarisatie van beschikbare methoden die leiden tot een lager verbruik van r koelwaterchemicaliën is bijna gereed. Daarnaast wordt samen met CEW en KWR een project opgezet om een testprotocol te ontwikkelen. Met dit protocol zullen de resultaten van verschillende behandelingsmethoden met elkaar kunnen worden vergelijken voor uiteenlopende koelwaterinstallaties. De resultaten van deze inventarisatie worden eind van het jaar verwacht.