Actief grondwaterbeheer met behulp van een Urban Waterbuffer van FieldFactors, voor het eerst in Nederland, een uniek en uitdagend project om bodemdaling en daardoor schade aan onder- en bovengrondse infra te voorkomen, klimaatimpact van te veel en te weinig water te verkleinen, veenoxidatie te voorkomen en daardoor uitstoot van broeikasgassen te verminderen.
De wijk Klapwijk in Pijnacker-Nootdorp had te kampen met bodemdaling als gevolg van fluctuerende grondwaterstanden en het plaatselijk verdrogende veen; veenoxidatie, een onomkeerbaar proces waarbij veen oxideert, hierdoor verliest de bodem volume en komen veel broeikasgassen vrij.
Impact bodemdaling
Hoewel deze wijk pas 30 jaar oud is heeft de bodemdaling, van soms wel een meter, een behoorlijke impact voor zowel de gemeente als de bewoners. De bewoners hebben door bodemdaling veel uitdagingen gehad, trapjes voor de deur om hun huis te kunnen betreden, verzakte tuinen en tegelwerk. Naast het private gebied is ook in de publieke ruimte veel schade ontstaan, door de verzakkingen ligt bijvoorbeeld het riool niet meer op afschot waardoor het rioolwater niet goed wegloopt. Maar ook huisaansluitingen van gas, water en licht staan soms letterlijk onder spanning door deze situatie. Vanwege deze problematiek heeft de gemeente besloten de openbare ruimte en rioolvervanging geïntegreerd op te pakken in een grootschalige renovatie.
Geplande grootschalige renovatie
Deze geplande grootschalige renovatie van de riolering biedt de mogelijkheid om deze problemen aan te pakken, maar biedt ook ruimte voor de ambitie om de wijk klimaatbestendiger te maken door het regenwater binnen de wijk te beheren. Relevant is dat Klapwijk aan de achterkant van het regionale watersysteem ligt: de aan- en afvoer van zoetwater kan daardoor vertraging oplopen waardoor het risico op te lage grondwaterstanden toeneemt.
Een haalbaarheidsstudie heeft geleid tot een conceptontwerp welke heeft aangetoond dat regenwater kan worden opgevangen via goten op straatniveau en langzaam in de grond kan worden geïnfiltreerd naar de riolering (drainage riool). Dit water wordt centraal opgevangen in de vijver in het centrale park dat fungeert als buffer voordat het water wordt gezuiverd en opgeslagen in de ondergrond.
Door dit te doen wordt in natte periodes voorkomen dat men last heeft van natte voeten en de parken toegankelijk blijven en wordt in droge periodes het water via dezelfde afvoerkanalen weer verspreid om het grondwaterpeil stabiel te houden om zo parken groen te houden en het veen nat. Hierdoor voorkomen we dat veenoxidatie in de toekomst weer kan plaatsvinden.
Een leuk neveneffect van de drains is dat speelplaatsen snel droog zijn na hevige regenval.
Bouw gestart
De bouw is begonnen in maart 2023. En inmiddels is het leidingwerk, het BlueBiofilter in het park en de watertechnische ruimte (BlueHub) voor de BlueBloqs Urban Waterbuffer in Pijnakker-Nootdorp gerealiseerd. De installatiewerkzaamheden zullen dit jaar worden afgerond, waarna de eerste gebruiksfase kan worden gestart. Uiteraard wordt het effect van de Urban Waterbuffer op het freatisch grondwaterpeil nauwlettend gemonitord. Deze toepassing van de Urban Waterbuffer voor actief grondwaterpeilbeheer, laat eens te meer zien hoe waardevol het slim omgaan met regenwater kan zijn.
