Engbertsdijksvenen is een Natura 2000 gebied in de provincie Overijssel. Voor dit bijzondere en beschermde natuurgebied van 1.000 hectare groot zijn herstelmaatregelen vanuit Europese regelgeving opgesteld om onder andere het aanwezige hoogveen te behouden en te herstellen. Om te monitoren wat de effecten zijn van de herstelmaatregelen is het grondwater monitoringsnetwerk Engbertsdijksvenen gerealiseerd. Hiervoor zijn binnen een straal van 1,5 kilometer rondom het natuurgebied 59 peilbuizen geïnstalleerd door Eijkelkamp Soil & Water.
Dat bewoners en landeigenaren nauw betrokken zijn bij de inrichting van het netwerk maakt het project extra bijzonder. Marcel Clewits, Technisch Manager van project Planvorming Engbertsdijksvenen, vertelt enthousiast over het beschermde natuurgebied. ‘De Engbertsdijksvenen is onderdeel van een voormalig hoogveengebied en bevat nog een kleine kern met levend hoogveen. Dit gedeelte levend hoogveen heeft nog de oorspronkelijke dikte van 5 meter. Naast het levend hoogveen is er in Engbertsdijksvenen trouwens ook nog meer dan circa 600 hectare herstellend hoogveen te bewonderen.’
Nat versus droog
‘Maar het natuurgebied kampt met verdroging. Door ontginning voor onder andere de landbouw is de grondwaterstand lager geworden. Op dit moment wordt er een inrichtingsplan gemaakt waarbij er herstelmaatregelen worden bedacht en uitgevoerd. Denk hierbij aan compartimenteren en het dempen van sloten en greppels. Allemaal bedoeld om de grondwaterstand in het natuurgebied omhoog te krijgen en het regenwater in het gebied zo goed mogelijk vast te houden zodat het herstellende hoogveen voldoende vochtig wordt.’
‘Niet alleen in het natuurgebied worden er maatregelen getroffen, ook erbuiten. LTO Noord, belangenbehartigingsorganisatie van en voor agrarische ondernemers in de 9 provincies boven de Maas, is gevraagd om daarvoor een inrichtingsplan uit te werken. Vernatting is voor het herstel van het levend hoogveen in het natuurgebied noodzakelijk. Maar het omliggende gebied moet zo droog mogelijk blijven. De maatregelen die wij voorstellen moeten dus zo min mogelijk impact hebben op de omgeving. Daarom willen we ook nu al een goed beeld hebben van de grondwaterstanden.’
Omwonenden denken mee
‘Om de grondwaterstanden in kaart te brengen hebben we een grondwater monitoringsnetwerk gerealiseerd. We beschikken nu over maar liefst 59 meetlocaties. Het monitoringsnetwerk is samen met omwonenden en landeigenaren opgesteld. Zij hebben meegedacht over waar de peilbuizen het beste konden komen omdat zij direct betrokkenen zijn en natuurlijk beschikken over heel specifieke gebiedskennis. Nadat we zelf een voorstel hadden gemaakt, hebben we deze tijdens een aantal gespreksrondes toegelicht. Omwonenden hadden ideeën om enkele meetlocaties te verplaatsen en toe te voegen. Daar hebben we goed naar geluisterd. Uiteindelijk hebben we op aanraden van omwonenden diverse peilbuizen verplaatst.’
‘De komende jaren wordt er volop gemeten en gemonitord rondom het natuurgebied. We bouwen een meetreeks op zodat we straks de eventuele effecten van de genomen maatregelen scherp in beeld krijgen en daar tijdig op kunnen reageren.’
