Het consortium LIFE GreenLED biedt een unieke combinatie van duurzame technologieën voor hoogwaardig hergebruik van gezuiverd regenwater.
Een Nederlands-Spaans consortium ontvangt €3.000.000,- om hergebruik van regenwater in Europese steden op te schalen. Het project wordt gefinancierd door het EU-financieringsinstrument voor het milieu en klimaatactie LIFE. In Alphen aan de Rijn (Nederland) en Madrid (Spanje) worden twee demonstratielocaties gerealiseerd, waarmee circa 10 miljoen liter drinkwater bespaard kan worden. Wat maakt dit project zo uniek? Het consortium bestaande uit de startup FieldFactors, de Technische Universiteit Delft, de gemeente Alphen aan den Rijn en Spaanse partners ontwikkelen een unieke oplossing waarmee steden drinkwater kunnen vervangen door lokaal opgevangen regenwater; een opschaalbare combinatie van natuurlijke waterzuivering-, en ondergrondse opslagtechnieken met energiezuinige UV-LED-desinfectietechnologieën. Met deze combinatie kunnen ze laten zien dat regenwater een betrouwbaar waterbron kan zijn om aan de groeiende watervraag in de stad te voldoen. De demonstratielocaties zullen bijdragen aan drinkwaterbesparing en zijn onderdeel van het klimaatbestendig maken van de bebouwde omgeving.
Het probleem
Droogte en watertekorten komen steeds vaker voor in Europa. Door het veranderende klimaat moeten we steden aanpassen. Het stedelijk gebied zal groener moeten worden om hittestress tegen te gaan en we moeten oplossingen bedenken voor extreme regenbuien. Ondertussen blijft de bevolking exponentieel groeien, en dus ook het verharde oppervlak, waardoor de druk op watersystemen en de drinkwaterproductie in deze gebieden toeneemt. Het wordt steeds duidelijker dat het gecentraliseerde watersysteem zijn grenzen heeft bereikt. Het creëren van alternatieve bronnen voor duurzame watervoorziening is daarom cruciaal voor de leefbaarheid van de stad.
Het Nederlands-Spaanse consortium
Een consortium bestaande uit de Delftse startup FieldFactors, de Technische Universiteit Delft (TU Delft) en de gemeente Alphen aan den Rijn in samenwerking met de Spaanse partners Polytechnische Universiteit van Madrid (UPM), de publiek-private samenwerking Junta de Compensación Los Ahijones in Madrid en watertechnologiebedrijf Apria Systems zijn een project van € 5 miljoen gestart om een schaalbare oplossing te ontwikkelen voor regenwater hergebruik op wijk- en gebiedsniveau. Het project heeft € 3 miljoen subsidie gekregen van het EU LIFE-programma en wordt van juli 2023 tot en met juni 2027 uitgevoerd.
De oplossing: een unieke combinatie van natuurlijke waterzuivering, -ondergrondse opslag en UV-LED technologieën
“Met deze ondersteuning voel ik de waardering en de herkenning dat we op de juiste weg zijn. Ik
zie uit naar de uitkomsten van de pilots en de technische doorontwikkeling van BlueBloqs. Zo willen we steden groen en klimaatbestendig maken.” – Karina Peña, oprichter en CEO van Field Factors
Met het LIFE GreenLED-project ontwikkelt het consortium een unieke oplossing. Ze integreren de natuurlijke zuivering en ondergrondse opslagtechnologie van FieldFactors met een energiezuinige UV-LED-desinfectie van Apria Systems. Daarmee bieden de innovatieve waterbedrijven een geïntegreerde en kostenefficiënte oplossing voor de zuivering, opslag en het hergebruik van grote hoeveelheden regenwater, zonder dat de volksgezondheid in gevaar komt. Dit innovatieve regenwatersysteem wordt op twee demonstratielocaties in de gemeentes Alphen aan den Rijn en Madrid geïmplementeerd. De locaties worden continu gemonitord door de TU Delft en UPM om de impact en effectiviteit te controleren en evalueren.
Doel van het project
Een van de grootste uitdagingen voor het hergebruik van regenwater in openbare ruimte en gebouwen is het gebrek aan kostenefficiënte en milieuvriendelijke alternatieven voor goede waterzuivering die verontreinigingen voldoende kunnen verwijderen om aan de wettelijke eisen te voldoen. Zo worden er in stedelijk regenwater vaak koolwaterstoffen, zware metalen, microplastics en residuen van zwerfvuil, ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën en een groeiende lijst van verontreinigingen van opkomende zorgwekkende stoffen (CEC) aangetroffen. Hierdoor wordt het hergebruik van regenwater vaak gezien als een mogelijk risico voor de volksgezondheid. Om het te kunnen gebruiken voor drinkwater moet aan wettelijke eisen worden voldaan.
Dit is precies waar de projectgroep zich op richt. Het doel is het implementeren van een strategie voor circulair waterbeheer voor het opvangen en hergebruiken van regenwater in wijk- en gebiedsontwikkeling. Deze richt zich op het verwijderen van verontreinigingen, zodat het water veilig voor gebruik met nauw menselijk contact wordt. Zoals bij de irrigatie van groene daken, het vullen van fonteinen en stadsvijvers, zwem- en speelwater en/of water voor industriële processen.
De integratie van de BlueBloqs-technologie voor regenwaterzuivering en ondergrondse opslag, aangevuld met UVC-LED-desinfectie, zal de transitie naar waterbewust en klimaat adaptief bouwen in Nederland, Spanje en andere Europese landen naar een hoger niveau brengen.
Koplopersteden: Rotterdam, Den Haag & Pijnacker Nootdorp.
“Door regenwater te infiltreren zetten we een stap vooruit zodat we drinkwater kunnen besparen en de inwoners van Alphen aan den Rijn een groene en koele stad kunnen bieden. Zo draagt Alphen bij aan het impact-beperking van klimaatverandering en het veiligstellen van de drinkwatervoorziening van de toekomst.” – Gert van den Ham, Wethouder Gemeente Alphen aan den Rijn en Ambassadeur Groene en Gezond Stad.
Steden als Rotterdam, Den Haag en Pijnacker-Nootdorp zijn al pioniers in de transitie naar lokale waterbronnen in hun klimaatadaptatiestrategieën. De eerste pilots van de BlueBloqs-technologie hebben daar sterk aan bijgedragen. Sinds 2018 wordt het sportveld van het Sparta Stadion in Rotterdam besproeid met regenwater; op het Cromvlietpark in Den Haag wordt een volkstuin besproeid met regenwater; en momenteel wordt in de gemeente Pijnaker Nootdorp regenwater op wijkschaal toegepast om bodemdaling tegen te gaan door actief grondwaterbeheer. In deze projecten heeft de BlueBloqs-technologie bewezen effectief te zijn bij het opvangen van meer dan 80% van het regenwater dat op de projectlocaties valt. Hierbij worden volumes tot 30 miljoen liter per jaar gezuiverd om te voldoen aan de kwaliteitseisen om infiltratie naar de diepe ondergrond mogelijk te maken, conform wet- en regelgeving.
Om regenwaterhergebruik naar andere stedelijke toepassingen te verbreden, is het LIFE GreenLED project geïmplementeerd op twee locaties in het stadscentrum van Alphen aan den Rijn en in het nieuwe Oost-park Los Ahijones, in Madrid, Spanje.
Alphen aan den Rijn gaat regenwater gebruiken om de stad groener te maken
De stresstesten van de gemeente Alphen aan den Rijn wijzen het Centrumgebied aan als één van de gebieden met de grootste kwetsbaarheid voor hittestress en wateroverlast. Om het hitte- eilandeffect te verminderen, gaat de gemeente 50.000 m2 groene gevels en groene daken aanleggen. Om het groen van water te voorzien wordt in de binnenstad 31.000 m2 dakoppervlak ontkoppeld van de riolering, waarmee jaarlijks 15 miljoen liter regenwater kan worden hergebruikt. Met de BlueBloqs-technologie wordt opgevangen regenwater gezuiverd en in de ondergrond opgeslagen. Een UV-led-nabehandeling installatie zal het teruggewonnen water zuiveren voordat het wordt gebruikt voor irrigatie van groene daken en gevels in gebouwen.
Madrid gaat stadvijvers en fonteinen vullen met regenwater
In de stad Madrid wordt de oplossing in een stadspark geplaats voor direct regenwatergebruik om een vijver te voeden na zuivering met het BlueBloqs-systeem en UV-LED-desinfectie. Door lange droge periodes is het opgevangen regenwater niet altijd voldoende en is gezocht naar een alternatief. Het water van de waterzuivering biedt hier uitkomst. Ook dit water zal eerst door BlueBloqs filters gezuiverd en nabehandeld worden zodat er jaarrond voldoende wateraanbod is. De locatie van de vijver is ontwikkeld door de privaat-/publiekesamenwerking Junta de Compensación Urbanización del Este Los Ahijones, en beheerd door de stad Madrid. Dit wordt een primeur om alle fonteinen in Madrid met regenwater te voorzien.
Testen, testen, testen
De proeflocaties in Alphen aan de Rijn en Madrid zullen continu worden gemonitord door de TU Delft en de UPM, om de effectiviteit van de technologie te evalueren. We gaan laten zien dat we water kunnen leveren voor verschillende gebruikersbehoeften waarbij het water voldoet aan de gelden waterkwaliteits- en gezondheidsvoorschriften. Het projectteam zal alle resultaten van deze pilots te kunnen delen, zodat andere steden gaan volgen!
“Door de combinatie van verschillende technieken en kennis van twee universiteiten kunnen we aantonen dat er gezonde alternatieve zijn voor het gebruik van drinkwater in de openbare ruimte.” – Luuk Rietveld, professor of Drinking Water & Urban Water Cycle Technology TU Delft
