De business case voor water: uitstel is geen optie meer

Ingezonden brief

Door: Richard van Delden & Gert-Jan Maasdam
BlueNorth Partners

Nederland staat voor een watercrisis. Toch blijven investeringen in water technologische innovaties door de meeste spelers in de waterketen keer op keer doorgeschoven naar de toekomst. Waarom? Door het gebrek aan dwingende wet- en regelgeving én de lage prijs van drinkwater lijken deze investeringen voor veel bedrijven geen prioriteit. Dit uitstelgedrag heeft echter ernstige gevolgen: een oplopend tekort aan schoon water en toenemende vervuiling van onze watervoorraden.

Recente ontwikkelingen tonen aan dat deze lakse houding snel zal moeten veranderen. Bedrijven die afhankelijk zijn van voldoende en kwalitatief goed water lopen het risico hun toekomst op het spel te zetten als ze niet nu investeren in watertechnologie. Een treffend voorbeeld is de recente vernietiging door een Vlaams gerechtshof van een vergunning voor het lozen van kobalt door chemiegigant Ineos. Dit vonnis heeft bedrijven in de regio wakker geschud, en velen vrezen dat, net zoals bij stikstof, ook vergunningen voor afvalwaterlozing niet meer worden verlengd of zelfs ingetrokken. Dit Vlaamse precedent kan grote gevolgen hebben voor Nederland, dat al worstelt om te voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water van 2027. Nederland behoort tot de landen met de slechtste waterkwaliteit in de Europese Unie.

Daarnaast is ook het drinkwaterlandschap voor industriële grootverbruikers drastisch veranderd. Waar deze bedrijven tot voor kort korting kregen op de toch al lage waterprijs, heeft waterbedrijf Vitens recent aangekondigd een prijstoeslag te overwegen voor grote waterverbruikers. Dit besluit valt in november en volgt op de eerdere aankondiging dat nieuwe contractaanvragen door bedrijven in Oost-Nederland kunnen worden geweigerd door waterschaarste. Vitens heeft inmiddels meerdere aanvragen afgewezen, en ook andere regio’s dreigen te kampen met een tekort aan water.

De urgentie wordt inmiddels breed gevoeld. Kim Putters, voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER), heeft zich recent aangesloten bij het pleidooi voor drastische hervorming van het waterbeleid in Nederland. Volgens Putters dreigt er grote economische schade als de overheid niet snel handelt. In de “groen-blauwe” sector, waar 620.000 mensen werkzaam zijn, is dringende actie nodig om problemen zoals droogte en verzilting door klimaatverandering aan te pakken. Putters roept op tot wetgeving die snelle, grootschalige investeringen in nieuwe technologieën en kunstmatige intelligentie in de waterketen verplicht stelt.

Het is duidelijk: de tijd van wegkijken is voorbij. De noodzaak voor een watertransitie is urgent. Elk uitstel brengt niet alleen onze watervoorziening in gevaar, maar ook de continuïteit van bedrijven. Onderzoek toont aan dat elke euro die vandaag wordt geïnvesteerd in watertechnologie zichzelf zes keer terugbetaalt door vermeden schade en kosten in de toekomst. Investeren in water is dus niet alleen noodzakelijk, maar ook financieel rendabel.

Vooruitstrevende multinationals zoals Coca-Cola en Heineken hebben dit al begrepen. Zij voeren wereldwijd ambitieuze programma’s door om hun watergebruik te minimaliseren en streven naar een “net zero” waterbalans. Voor Nederlandse bedrijven, groot én klein, is dit het moment om deze koers te volgen. Gezond ondernemerschap betekent nu investeren in waterbesparende technologie en niet langer wachten tot het te laat is.

De klok tikt. Het is vijf voor twaalf.