Noord-Nederland is, de trekker van het Europese partnerschap Water Smart Territories, samen met de Franse regio Centre Val de Loire en de Spaanse regio Aragon. Begin februari hebben DG Regio en het Europese Joint Research Centre (JRC) het voorstel voor samenwerking geaccepteerd en sinds deze maand zijn de eerste tien partnerregio’s aangesloten. Door deze samenwerking kunnen regionale oplossingen voor water-vraagstukken in Europa worden aangeboden. Dit biedt kansen aan het bedrijfsleven in Noord-Nederland.
Circulaire economie
Zoals de zomer van 2018 in Noord-Europa liet zien, is de beschikbaarheid van water geen garantie. Tegen 2030 zit tussen de vraag naar water en het aanbod naar verwachting een gat van 40 procent. Dit betreft zowel traditioneel droge landen rondom de Middellandse Zee als ook meer noordelijke regio’s rondom de Noordzee en Scandinavië. Regio’s rondom de Donau en de Zwarte zee in Centraal- en Oost-Europa ontspringen de dans evenmin.
Tegelijkertijd biedt water ook grote kansen. Terugwinning van grondstoffen uit water vormt een belangrijke pijler voor de circulaire economie. RWZIs veranderen stapsgewijs in energie- en grondstoffabrieken. Onderzoeksinstellingen zoals Wetsus werken aan doorbraaktechnologie waarmee bioplastics geproduceerd kunnen worden uit afvalwater, nutriënten weer naar de akker kunnen, en mijnbouw mogelijk wordt met minder impact op het milieu. Heel belangrijk in de transitie naar elektrische auto’s en IoT oplossingen.
Waterhergebruik en bewustwording
In Brussel wordt de laatste hand gelegd aan Europese wetgeving rondom waterhergebruik, wat afvalwater ontsluit als belangrijke nieuwe waterbron voor met name de industrie en de landbouw. Maar naast zoeken naar meer water is het ook belangrijk om het watergebruik terug te dringen. Hiertoe buigt het partnerschap zich nadrukkelijk ook over vraagstukken zoals water governance en digitalisering van de waterketen. Door een combinatie van beleid en real-time inzicht kunnen burgers en bedrijven worden aangemoedigd om bewuster om te gaan met water. Zo worden de maatschappelijke kosten teruggedrongen en ontstaat er ruimte voor meer waterbuffering in natuurgebieden en in het grondwater.
Pan-Europese samenwerking
Al met al een hele brede wateragenda, waarbij interregionale samenwerking centraal staat. Naast de eerder genoemde regio’s sloten ook Baskenland en Catalonië uit Spanje, Groot-Oosten uit Frankrijk, Lombardije uit Italië, Letland, Malta, Schotland, Noord-Oost Roemenië, evenals de Finse regio’s Oulu en Zuid-Savo zich aan bij dit initiatief. Hiermee zijn alle windrichtingen in Europa vertegenwoordigd en naar verwachting komen er nog een tiental bij. Regio’s verbinden zich voor de langere termijn aan de doelstellingen en het partnerschap.
Het partnerschap is gerelateerd aan de RIS3 strategie en deze nieuwe pijler richt zich op de marktintroductie van nieuwe technologieën en oplossingen. Een groot deel van het werk zal worden uitgevoerd door clusterorganisaties die eindgebruikers en oplossingsleveranciers bij elkaar brengen. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld oplossingen die ontwikkeld zijn op Water Alliance worden toegepast in Europese regio’s waar zich een specifiek watervraagstuk voordoet.
Investeringsagenda
Het initiatief Industrial Modernisation waaronder dit partnerschap valt is een investeringsagenda vanuit de Europese Commissie. Die hebben in samenwerking met Europese regio’s een instrument in het leven geroepen waarmee innovatieve oplossingen naar de markt gebracht worden. Zo kunnen oplossingen vanuit één Europese regio geïmplementeerd worden in een andere regio. Het beoogde fonds van 970 miljoen euro wordt gefinancierd vanuit het Interreg programma en beheerd door de Europese Commissie. Hiermee wijkt het radicaal af van bestaande programma’s, waarbij het beheer extern is belegd en die in de regel gaan over beleid, zoals bij Interreg Europe. In dit geval is er sprake van een fonds voor Interregional Innovation Investments: dus niet praten maar doen. In Brussel heet het instrument Component V en de komende weken zal meer duidelijk worden over de exacte omvang en werking van het instrument.
Provincie Fryslan en Water Alliance coördineren de inzet vanuit Noord-Nederland. Zodra meer duidelijk is over dit instrument en de exacte kansen die het biedt voor het bedrijfsleven zal de Water Alliantie haar leden informeren en starten met het faciliteren van vraag en aanbod. Het innovatieve watertechnologie MKB sorteert hiermee voor op de nieuwe kansen die Europa biedt vanaf 2021.
Meer lezen over het waterpartnerschap kan hier.
Lees het originele persbericht hier
