Ruim 75 personen haakten dinsdag 20 juni aan bij de online TechTalk ‘Dierlijke mest en stikstof, milieuramp of zegen?’ En als we één ding kunnen concluderen: dierlijke mest zal weer de zegen worden die het was. Renure is daarbij het uitgangspunt: het scheiden van dierlijke mest in energie en mineralen die weer kunnen worden toegepast in de landbouw en glastuinbouw.
We zijn er in de afgelopen decennia aan gewend geraakt dat we voor elk gewas precies de juiste kunstmest toe kunnen passen. Maar kunstmest verg veel energie om te produceren. En ook zijn er veel transportbewegingen nodig om voor de productiegrondstoffen en het leveren van het product aan de boer. Tegelijkertijd is er uitstoot van stikstof in de veeteelt en export van drijfmest, de combinatie van feaces en urine.
Startpunt
Dat moet anders en dan kán anders, om stikstofruimte te krijgen en de uitstoot van CO2 door de verbranding van fossiele brandstoffen te minimaliseren. Het startpunt? Het zoveel mogelijk scheiden van feaces en urine op een makkelijke manier. Er zijn echter nog forse technische uitdagingen op dit gebied. En zelfs als het niet lukt, dan beginnen we met drijfmest. We gaan de mineralen uit die mest halen, met elektrodialyse en membraanfiltratie. We gaan het organische materiaal direct hergebruiken als gedroogde korrels, of vergisten tot biogas. Met behulp van waterstof en enzymen kunnen we de opbrengst van de biogasproductie verhogen.
De sprekers tijdens het webinar belichten de problematiek van verschillende kanten. Wim van Dijk van de provincie Noord-Brabant beet de spits af en vertelde over de beoogde transitie van mestverwerking naar mestbewerking. Hij reikte de hand naar de tech-bedrijven die door de regels en mogelijkheden van de provincie geloodst willen worden.
Marcel Koolen van mestverwerkingsbedrijf Kovemi verwerkt 80.000 ton drijfmest per jaar en wil mineraken gaan terugwinnen en biogas gaan produceren. Omdat er behoefte zal ontstaan aan alternatieven voor kunstmest, wil hij uitbreiden. Door nieuwe technologieën kan hij tegelijk de stikstof uitstoot beperken.
Veel voordelen
Daarna was Jan Roefs van het Nederlands centrum Mestverwaarding aan de beurt. Hij weet het zeker: Renure heeft veel voordelen en geen nadelen. En we zijn het met hem eens: door dierlijke mest te verwerken tot deelproducten en energie kunnen we twee problemen in één keer oplossen: die van de energie-intensieve kunstmestproductie en van het huidige mestoverschot. Het Europees parlement moet er dan wel een tandje bij zetten en de benodigde wetgeving zo spoedig mogelijk goedkeuren.
Daniël de Jong van de WUR verbindt alle betrokken partijen in publiek-private samenwerking om de waarde die in de mestketen zit maximaal te benutten. Twee fieldlabs kunnen daarbij helpen, want er zijn wel uitdagingen. Kunnen we dierlijke mest precies op de specs krijgen die voor bepaalde toepassingen vereist zijn?
Waterfuture, het bedrijf van Willem van Baak heeft in de mestverwerking een nieuwe toepassing gevonden voor electrodialyse. Zijn membranen onttrekken mineralen uit de dunne mestfractie en laten het water en organisch materiaal passeren. Dit maakt de nitrificatie- en denitrificatie stappen van Kovemi misschien straks overbodig en brengt de Renure doelen binnen handbereik.
Ammoniak
Ook Erik Schut van Azzuro kan met stallen aan de slag. En dan vooral met de ammoniak die er kan ontstaan. Met niet afbreekbare media en goede controle van zijn biologische omzettingen kan hij ammoniumnitraat produceren dat weer nuttig toegepast kan worden, zeker weer in combinatie met de technologie van Waterfuture.
William van Steenbrugge van Colubric Cleantech en Sven Mommers van Circular values wisten elkaar vóór deze meeting al te vinden. Colubris probeert de uitstoot van stikstof te beperken en in plaats daarvan waardevolle grondstoffen te maken, zoals het maken van eiwitrijk poeder en vezels uit het snijafval van witte kool. Sven heeft zal straks in zijn fabriek in Tilburg 60.000 ton mest verwerken om stikstof uit mest te halen en in de vorm van vloeibaar ammoniumsulfaat weer opnieuw te gebruiken.
Terugkijken
De TechTalk is hieronder terug te kijken via ons YouTube kanaal WaterProofTV.
